استاندارد NFPA چیست و چه ارتباطی با طراحی ایمن فضاهای اداری و دیتاسنتر دارد

استاندارد NFPA که مخفف National Fire Protection Association است مجموعه ای از کد ها و استاندارد های ایمنی است که با هدف کاهش خطرات ناشی از آتش سوزی و حفاظت از جان و مال تدوین شده است. این سازمان در ایالات متحده آمریکا مستقر است، اما استاندارد های آن در بسیاری از کشور های جهان به عنوان مرجع معتبر برای طراحی و اجرای سیستم های ایمنی مورد استفاده قرار می گیرند.

یکی از مهم ترین حوزه های کاربردی استاندارد های NFPA در طراحی ایمن ساختمان ها از جمله فضا های اداری و مراکز داده یا دیتاسنتر ها است. با توجه به پیچیدگی تجهیزات الکترونیکی و حساسیت بالای زیر ساخت های فناوری اطلاعات در این فضاها رعایت اصول ایمنی آتش سوزی و مدیریت خطر امری ضروری و حیاتی به شمار می رود. همچنین افزایش نیاز به امنیت داده ها و پایداری عملیاتی در عصر تحول دیجیتال اهمیت رعایت استاندارد های ایمنی را دو چندان کرده است.

در میان استاندارد های مختلفی که توسط NFPA تدوین شده اند برخی از آنها به طور مستقیم بر طراحی ایمن دیتاسنترها و فضا های اداری تاثیر می گذارند، از جمله این استاندارد ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

NFPA 70 که به عنوان National Electrical Code یا NEC نیز شناخته می شود. این استاندارد شامل الزامات مربوط به طراحی و نصب سیستم های الکتریکی است و رعایت آن در دیتاسنترها اهمیت بالایی دارد. زیرا تجهیزات الکتریکی پر مصرف و حساس در این فضا ها به صورت مداوم در حال فعالیت هستند و بروز هرگونه نقص الکتریکی می تواند خسارات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. استفاده از کابل های نسوز، تابلو های برق استاندارد و طراحی سیستم های ارت مناسب از جمله نکاتی است که در این استاندارد مورد تاکید قرار گرفته است.

NFPA 75 که به حفاظت از تجهیزات فناوری اطلاعات در برابر آتش می پردازد. این استاندارد مخصوص فضاهایی طراحی شده است که تجهیزات IT در آنها نگهداری می شود و شامل دستورالعمل هایی برای طراحی سیستم های اعلام و اطفاء حریق تهویه و مدیریت ریسک حرارتی می باشد. به طور خاص در NFPA 75 به استفاده از سیستم های اطفاء حریق گازی نظیر FM200 یا Novec 1230 اشاره شده است، که برای فضا هایی با تجهیزات الکترونیکی حساس مناسب هستند زیرا آسیبی به سخت افزارها وارد نمی کنند.

NFPA 76 که به مراکز مخابراتی اختصاص دارد و مشابه NFPA 75 است؛ اما تمرکز بیشتری بر زیرساخت های مخابراتی دارد در بسیاری از دیتاسنتر های مدرن به دلیل اشتراک تجهیزات فناوری اطلاعات و مخابرات رعایت همزمان این دو استاندارد الزامی است. این استاندارد همچنین بر اهمیت حفاظت از کابل های نوری مراکز سوئیچینگ و تجهیزات مخابراتی تاکید دارد.

NFPA 101 که به Life Safety Code معروف است و شامل الزامات مربوط به خروج اضطراری حفاظت از جان ساکنان و کنترل دود می باشد. این استاندارد در طراحی فضا های اداری بسیار کاربرد دارد و در دیتاسنتر هایی که کارکنان به صورت مستمر حضور دارند، نیز باید لحاظ شود. مواردی مانند روشنایی اضطراری، علائم هدایت مسیرهای فرار و ابعاد درب های خروجی در این استاندارد به تفصیل بیان شده اند.

در طراحی ایمن فضا های اداری رعایت NFPA موجب بهینه سازی مسیرهای خروج اضطراری انتخاب مصالح نسوز مدیریت سیستم های تهویه و طراحی سیستم های اعلام و اطفاء حریق هوشمند می شود همچنین پیروی از این استاندارد ها می تواند به کاهش ریسک های احتمالی در زمان بروز حادثه کمک کرده و زمان واکنش نیرو های امدادی را کاهش دهد. رعایت این اصول نه تنها امنیت کارکنان را تضمین می کند، بلکه موجب کاهش هزینه های بیمه و افزایش اعتبار ساختمان نیز می شود.

در دیتاسنتر ها رعایت NFPA نقش حیاتی در تضمین استمرار خدمات فناوری اطلاعات و حفاظت از داده ها دارد. حریق در این فضا ها می تواند منجر به اختلالات گسترده در خدمات دیجیتال و از دست رفتن اطلاعات حیاتی شود. بنابراین اجرای دقیق استاندارد های مرتبط با ایمنی آتش به کاهش چشمگیر این خطرات کمک می کند. استفاده از سنسور های دما و دود هوشمند سیستم های مانیتورینگ پیشرفته و طراحی تفکیکی نواحی پرخطر از الزامات مهم در این زمینه است.

نکته مهم این است که رعایت NFPA تنها محدود به طراحی اولیه نیست، بلکه باید در مراحل نگهداری و بهره برداری نیز به دقت دنبال شود؛ برای مثال سیستم های اعلام حریق باید به صورت منظم تست شوند تجهیزات اطفاء باید بررسی و شارژ شوند و آموزش کارکنان برای واکنش سریع در مواقع اضطراری باید جزو برنامه های ثابت باشد. همچنین مستند سازی کامل و دقیق تمامی فرآیند های ایمنی و نگهداری به منظور ارزیابی عملکرد و انطباق با استاندارد ها توصیه می شود.

همچنین استاندارد های NFPA قابلیت همگام سازی با سایر مقررات بین المللی و محلی را دارند؛ برای مثال در بسیاری از کشور ها رعایت همزمان NFPA با استاندارد های ISO یا مقررات ملی ساختمان الزامی شده است. این انطباق پذیری موجب افزایش کارایی و یکپارچگی سیستم های ایمنی می شود و به معماران و مهندسان امکان می دهد تا طراحی های خود را با الزامات گوناگون هماهنگ کنند.

از منظر طراحی معماری نیز رعایت استاندارد NFPA بر چینش فضاها انتخاب مصالح مقاوم در برابر حرارت طراحی دیوار های مقاوم به آتش و درهای ضد حریق تاثیر می گذارد. همچنین در بخش مکانیکی سیستم های تهویه باید به گونه ای طراحی شوند که در صورت بروز حریق از گسترش دود جلوگیری کرده و شرایط فرار ایمن فراهم شود. در طراحی سقف ها، کف های کاذب و مسیرهای عبور کابل نیز باید به مقاومت در برابر آتش توجه شود.

در جمع بندی می توان گفت که استاندارد های NFPA نقش بنیادینی در طراحی ایمن فضاهای اداری و دیتاسنترها ایفا می کنند. این استاندارد ها نه تنها الزامات فنی را مشخص می کنند، بلکه چارچوبی جامع برای مدیریت ریسک آموزش پرسنل و پاسخ به شرایط اضطراری فراهم می سازند. با توجه به اهمیت روزافزون فناوری اطلاعات و حضور دائمی داده ها در فرآیند های حیاتی سازمان ها رعایت استاندارد های NFPA باید به عنوان یکی از اولویت های اصلی در طراحی و بهره برداری از این فضا ها مدنظر قرار گیرد. همچنین سرمایه گذاری در ایمنی مطابق با این استاندارد ها می تواند از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه باشد زیرا از بروز خسارات پرهزینه ناشی از آتش سوزی جلوگیری می کند و اعتماد ذینفعان به زیرساخت ها را افزایش می دهد.

در همین راستا شرکت فراز شبکه کارنو با بهره‌ گیری از دانش فنی و تیم تخصصی در زمینه طراحی، تولید و اجرای رک‌ های دیتاسنتر، تابلو برق ‌های هوشمند، و تجهیزات مدیریت انرژی، راهکارهایی منطبق با استاندارد های NFPA ارائه می‌دهد. محصولات این شرکت با هدف ارتقاء ایمنی، بهره‌وری و پایداری زیرساخت‌های فناوری اطلاعات طراحی شده‌ اند و انتخابی هوشمندانه برای سازمان‌ هایی هستند که به دنبال امنیت، دوام و تطابق کامل با استانداردهای جهانی در مراکز داده خود می‌باشند.