امنیت دیتاسنتر یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان ها در عصر دیجیتال است. با توجه به افزایش روزافزون تهدیدات سایبری، حملات پیچیده و نفوذهای فیزیکی و منطقی، امنیت دیتاسنتر دیگر یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی حیاتی است. مراکز داده به عنوان نقطه مرکزی نگهداری و پردازش اطلاعات سازمان ها، بانک ها،
شرکت های دولتی و خصوصی در معرض تهدیداتی چون DDoS، نفوذ انسانی، حملات فیشینگ، باج افزار، تهدیدات داخلی و خرابی های فنی هستند.
در این مقاله به صورت فنی و کاربردی راهکارهای واقعی برای بهبود امنیت فیزیکی و منطقی دیتاسنتر ارائه می‌شود. این راهکارها بر اساس تجربیات جهانی، استانداردهای امنیت اطلاعات مثل ISO 27001 و NIST 800-53 و ابزارهای تست شده تدوین شده‌اند.
امنیت فیزیکی دیتاسنتر خط اول دفاع
امنیت فیزیکی، پایه‌ای ترین لایه امنیتی است و هرگونه سهل انگاری در این بخش می‌تواند امنیت لایه های دیگر را بی‌اثر کند. مهم ترین اقدامات در این زمینه شامل موارد زیر است:
کنترل دسترسی فیزیکی چندسطحی: با استفاده از سیستم های بیومتریک مانند اثر انگشت یا تشخیص چهره و کارت های شناسه رادیویی (RFID) و گیت های مانع به همراه ثبت کامل ورود و خروج افراد.
نظارت تصویری بیست و چهار ساعته: با بهره‌گیری از دوربین های مدار بسته (CCTV) با کیفیت بالا که امکان مانیتورینگ زنده و ضبط ویدئو در فضای امن مانند دستگاه ضبط ویدیویی دیجیتال (DVR) محافظت شده را فراهم می‌کنند.
ساختار فیزیکی مقاوم: در برابر آتش، زلزله، نفوذ، انفجار و سیلاب با استفاده از دیوارهای بتنی تقویت‌شده و سقف‌های ضدحریق.
استفاده از سیستم های اطفای حریق هوشمند مانند FM200 یا Novec 1230 که بدون آسیب به تجهیزات الکترونیکی عمل می‌کنند. همچنین سیستم اعلام حریق باید مجهز به سنسورهای دود و دما باشد.
شرکت فنی و مهندسی کارنو مجری تخصصی طراحی ساخت و تجهیز دیتاسنترهای ایمن طبق استانداردهای بین المللی.
.jpg)
طراحی امن شبکه
ساختار شبکه دیتاسنتر باید بر اساس اصل کمترین سطح دسترسی لازم طراحی شود.
شبکه باید به چند بخش جداگانه تقسیم شود: شامل شبکه داخلی که شامل پایگاه داده‌ها و سرورهای کاربردی است، شبکه منطقه‌ی غیرنظامی برای ارتباط با اینترنت، شبکه مدیریتی برای دسترسی‌های مدیریتی مانند دسترسی امن به سرورها و پروتکل‌های مدیریتی و شبکه‌های محلی مجزا برای دپارتمان‌ها یا مشتریان.
استفاده از فایروال‌های داخلی مانند fortigate و palo alto و تعریف فهرست کنترل دسترسی در سوئیچ های شبکه مانند cisco و juniper الزامی است همچنین پیاده سازی تقسیم بندی micro با استفاده از سیستم های مجازی سازی شبکه برای جداسازی و بهینه سازی ترافیک شبکه توصیه می‌شود.
رمزنگاری داده‌ها و محافظت در برابر شنود
رمزنگاری یکی از مؤثرترین و پایه‌ای‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات در حالت ذخیره‌سازی و انتقال است.
در حالت ذخیره سازی استفاده از سیستم رمزنگاری برای سیستم عامل ها پیشنهاد می‌شود همچنین فعال سازی رمزنگاری داده های شفاف در پایگاه های داده مانند oracle و SQL سرور الزامی است. کلیدهای رمز باید در سخت افزار مدیریت کلید یا ابزارهای مدیریت کلید ایمن ذخیره شوند.
در حالت انتقال استفاده از پروتکل های رمزنگاری برای ارتباطات امن و پیاده سازی تونل های امن برای شعب مختلف و استفاده از شبکه های خصوصی مجازی برای اتصال امن مدیریتی پیشنهاد می‌شود.
احراز هویت چندمرحله ای و کنترل دسترسی
استفاده از دایرکتوری های فعال برای مدیریت متمرکز کاربران و تعریف دسترسی‌ها بر اساس کنترل دسترسی مبتنی بر نقش پیاده سازی احراز هویت چند مرحله ای برای دسترسی های مدیریتی ابزارهایی مانند سیستم‌های مدیریت امن رمز عبور برای ذخیره سازی اطلاعات امنیتی توصیه می‌شود.
شناسایی و جلوگیری از نفوذ سیستم های شناسایی نفوذ
استفاده از سیستم های شناسایی نفوذ برای تحلیل رفتار شبکه و ابزارهای شناسایی نفوذ متن‌باز برای بررسی امنیت شبکه و پیاده سازی فایروال های اپلیکیشن های وب برای جلوگیری از حملات و شناسایی الگوهای حملات به شبکه پیشنهاد می‌شود.
مدیریت آسیب پذیری و وصله
شناسایی آسیب پذیری با استفاده از ابزارهای تست امنیت و ایجاد فرآیند تست و نصب وصله‌ها در محیط آزمایشی پیش از اعمال در محیط عملیاتی الزامی است. استفاده از ابزارهای خودکار برای بروزرسانی سیستم ها و نرم‌افزارها می‌تواند در مدیریت آسیب‌پذیری ها کمک کننده باشد.
مانیتورینگ سیستم اطلاعات امنیتی و مدیریت رخداد
استفاده از ابزارهای مانیتورینگ برای نظارت بر رفتار شبکه و تحلیل داده ها در زمان واقعی پیاده سازی سیستم های مدیریت رخداد های امنیتی برای تشخیص رفتارهای مشکوک و فعالیت های غیرمجاز پیشنهاد می‌شود.
شرکت فنی و مهندسی کارنو با ارائه راهکارهای پیشرفته مانیتورینگ و تحلیل رخداد به سازمان‌ها در پیاده سازی سیستم های امنیتی پیشرفته کمک می‌کند.
تست نفوذ و ارزیابی امنیتی
انجام تست نفوذ داخلی و خارجی به‌صورت دوره ای استفاده از ابزارهای تخصصی برای ارزیابی امنیت شبکه و تعریف سناریو های حمله و دفاع برای تمرین واکنش به حملات سایبری توصیه می‌شود.
پشتیبان گیری و بازیابی بلایای طبیعی
بکاپ روزانه رمزنگاری شده با الگوریتم های امن و نگهداری در سایت های جداگانه برای جلوگیری از از دست رفتن داده ها و تست دوره ای بازیابی از بکاپ ها برای اطمینان از قابلیت بازیابی اطلاعات در شرایط اضطراری پیشنهاد می‌شود.
استاندارد ها و سیاست های امنیتی
رعایت استاندارد های بین المللی برای مدیریت امنیت اطلاعات، کنترل های امنیتی و سیاست های پایه تا پیشرفته برای حفاظت از اطلاعات حساس و تدوین دستورالعمل‌ها و سیاست نامه های داخلی جهت هماهنگی کلیه اقدامات امنیتی ضروری است.